अ
स्वरूप
- देवनागरी वर्णमालाको स्वरवर्णमध्ये पहिलो स्वरवर्ण; परम्परागत रूपमा कण्ठस्थानबाट उच्चारण हुने ह्रस्व स्वरवर्ण मानिएको र भाषाविज्ञानअनुसार आधाखुला, केन्द्रीय स्वरवर्ण; लेख्य रूपमा सो स्वरवर्णको प्रतिनिधित्त्व गर्ने लिपिचिह्न ।
- लेखाइको क्रममा विषयवस्तुको वर्गीकरण वा विभाजन उपविभाजनका निम्ति स्वरवर्णको प्रयोग गरिँदा दिइने क्रमबोधक पहिलो चिह्न ।
व्युत्पत्ति
[सम्पादन गर्नुहोस्]संस्कृत
नाम
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ॐ भित्र अन्तर्निहित मानिएका अ+उ+म् तीन ध्वनिमध्ये विष्णुलाई बुझाउने पहिलो ध्वनि । (उ तथा म् ध्वनि क्रमशः शिव र ब्रह्मलाई बुझाउने मानिन्छन् ।)
- संस्कृत एकाक्षरी कोशअनुसार मूलतः विष्णुलाई जनाउने मङ्गलवाची शब्द ।
पूर्वसर्ग
[सम्पादन गर्नुहोस्]- शब्दका अगाडि लागी अभाव, भिन्नता, विपरीतता आदि अर्थ बुझाउने पूर्वसर्ग ।
उदाहरण
[सम्पादन गर्नुहोस्]- अगति
- अज्ञान
- अफाप
- अयोग्य
निपात
[सम्पादन गर्नुहोस्]- झर्को, गाली, बेवास्ता, अस्वीकार आदि बुझाउन आवेगका अवस्थामा प्रयोग गरिने विस्मयादिबोधक शब्द; आ ।
उदाहरण
[सम्पादन गर्नुहोस्]- अ, बिनसित्ति कति चलेको ?
- अ, म यति बेला बजार जान्नँ ।